DOKUMENTY HISTORYCZNE LITWY

Kolekcja zawiera 65 dokumentów powiązanych z historią Litwy. Obejmują one okres od 1465 do 1818 r. Są to przeważnie pisma królów polskich i wielkich książąt litewskich (42 inw.). Kolekcja posiada również dokumenty magnaterii litewskiej, duchowieństwa, magistratu wileńskiego, wypisy z różnych ksiąg aktowych WKL.

Pismo Kazimierza IV Jagiellończyka, króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego z 1465 r. (F101-7)

Pieczęć przywieszana mała WKL. Pismo Zygmunta I Starego, króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego z 1519 r.  (F101-20)

Wypis z ksiąg sądu Trybunału WKL (F101-41). Inicjał “П”

Kolekcję tworzy kilka pokrewnych grup dokumentów. Są to dokumenty powiązane z miastem Wilnem (F101-15, 22, 27, 55, 56, 67, 68, 70, 78, 81, 82, 85, 86, 101), cechami wileńskimi, brzeskim klasztorem augustianów (F101-19, 35, 37, 52, 69), posiadłościami rodowymi Chrebtowiczów-Pleszczejewych-Podcentkowskich (F101-20, 23, 24, 26, 28), społecznością ewangelików reformowanych (F101-41, 50, 57, 61, 89). Opisy, teksty oraz poszczególne zdjęcia pewnej części dokumentów są opublikowane w następujących wydaniach: Katalog Pokazu zabytków ze zbiorów Synodu ewang.-reformowanego w Wilnie. Pomiątka Zjazdu Ewangelickiego w Wilnie. Wilno, 1926; Akty cechów wileńskich. / Oprac.H. Łowmiański, M. Łowmiańska przy współpracy S. Kościałkowskiego. Wilno, 1939; Lietuvos didžiųjų kunigaikščių privilegijos. Parodos katalogas, Vilnius, 1998.

Rękopisy napisane w językach łacińskim, ruskim i polskim. Teksty trzech dokumentów magistratu wileńskiego napisane równolegle w językach łacińskim i ruskim (F101-81, 85, 86).

Większość tych dokumentów jest oryginałami. W kolekcji są zaledwie trzy odpisy (F101-75, 76, 77).

Rękopisy ozdobne, większa ich część upiększona inicjałami. Szczególnie piękne są dokumenty: F101-31, 41, 70, 82, 93, 106, 124, 127. Cenne są również pieczęcie potwierdzające ważność dokumentów: pieczęcie wielka (większa) i mała (mniejsza) WKL, stolicy WKL – miasta Wilna, pieczęcie magistratu wileńskiego i magnaterii litewskiej. Dział Pisma Papieskie zawiera osiem bull i breve (F101-63, 95, 97, 118, 134, 135, 150, 151).

Każdy dokument posiada swój opis skrócony i zasadniczy. Wszystkie opisy tworzą trzynaście działów, których szereg jest umieszczony powyżej i poniżej danego tekstu. Każdy dział zawiera pięć opisów skróconych. Przy każdym opisie skróconym jest opis zasadniczy dokumentu.